Collecties

De verzamelaar H.J.E. van Beuningen is de grote inspirator en stimulator van het onderzoek naar en het publiceren over het laatmiddeleeuwse insigne. In de Collectie familie van Beuningen bevinden zich nu meer dan 4000 gedocumenteerde insignes en insignefragmenten. Het is daarmee de grootste en meest representatieve verzameling laatmiddeleeuwse insignes ter wereld.

Laat-middeleeuwse insignes is het derde verzamelgebied van H.J.E. van Beuningen. Aan zijn eerste verzameling was hij al op zeer jeugdige leeftijd begonnen, maar deze collectie prehistorische voorwerpen is helaas bij het bombardement op Rotterdam in 1940 verloren gegaan. Tegelijk brachten de verwoestingen en het weer bouwrijp maken van de Rotterdamse binnenstad hem een nieuw verzamelgebied: er kwamen bij de sloopwerkzaamheden veel voorwerpen uit de bodem tevoorschijn. In de periode tussen 1940 en 1980 bouwde Van Beuningen een tweede verzameling op bestaande uit pre-industriële dagelijkse gebruiksvoorwerpen uit de periode tussen 1100 en 1800.

Begin jaren tachtig heeft het echtpaar Van Beuningen-de Vriese deze omvangrijke verzameling aan de Gemeente Rotterdam geschonken. De officiële overdracht van de ca. 10.000 archeologische bodemvondsten vond plaats in 1991, met de opening van het speciaal voor dit legaat door Henket & Partners Architecten ontworpen Paviljoen Van Beuningen-de Vriese, in Museum Boijmans van Beuningen.

Sinds het midden van de jaren zeventig richt de belangstelling van Van Beuningen zich op verzamelen van laatmiddeleeuwse insignes en eigenlijk is zijn visie niet veranderd: net als bij de collectie pre-industriele gebruiksvoorwerpen (Van Beuningens ‘potten en pannen’) richt hij zijn aandacht niet uitsluitend op het object ‘an sich’, maar op het fenomeen insigne in een brede cultuurhistorische context. Wie waren die late middeleeuwers die de (profane) speldjes op hun mantel of hoed speldden, waarom en bij welke gelegenheid deden zij dat? En ook: waarom is er nog steeds zo weinig bekend over de groep profane en/of erotische speldjes? Verder onderzoek blijft noodzakelijk!

Een verzameling is nooit compleet, een verzamelaar houdt nooit op met verzamelen....

Nieuwe typen of variaties van reeds bekende insignes vinden hun plekje in de nog steeds groeiende collectie en worden nauwkeurig gedocumenteerd.